دوراهی دولت مقابل بورس
سعید ابراهیمی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس نیوز، در خصوص وضعیت این روز‌های "بورس" اظهار کرد: جمله معروفی در بازارسرمایه وجود دارد که وقتی دولت بر هر چیزی دست بگذارد، صرف‌نظر از اینکه آن مشکل را خود دولت به وجود آورده باشد یا از جای دیگر پیش آمده باشد، وقتی دولت برای اصلاح آن پیش‌قدم شود، اوضاع بدتر می‌شود؛ این کلیت حاکی از آن است که چرا "بورس" رنج می‌برد.
وی با اشاره به اینکه ما می‌گوییم چرا دولت در بازارسرمایه دخالت کرده یا اینکه چرا بورسی‌ها می‌خواهند که دولت کمک کند، تاکید کرد: فکر می‌کنم بورسی‌ها نمی‌گویند که دولت از "بازارسرمایه" حمایت کند بلکه بورسی‌ها می‌گویند دولت از بازارسرمایه دست بردارد؛ جبران اشتباه با حمایت متفاوت است؛ دولت در بازارسرمایه اشتباه کرده و ما می‌گوییم جبران اشتباه کنید نه حمایت !!!
این کارشناس بازارسرمایه افزود: ما نمی‌خواهیم دولت از بازار حمایت کند زیرا حمایت یک نهاد یا دولت از یک بازار آزاد مفهوم کلی اقتصاد آزاد را زیر سوال می‌برد؛ ما نمی‌خواهیم دولت بیاید و شاخص‌سازی کند یا شاخص را بالا و پایین ببرد و نمی‌گوییم که دولت نرخ بهره را برای بازارسرمایه کاهش دهد.
وی اضافه کرد: می‌گویم شما در جا‌هایی که به نفع ماست از یکسری اصطلاحات استفاده می‌کنید و جا‌هایی که نیست استفاده نمی‌کنید. نرخ بهره در آمریکا میانگین نیم یا ۰,۷۵است. تورم نزدیک به ۷ است. نرخ بهره بین بانکی در آمریکا ۲ است؛ یعنی ۳، ۴ برابر. پس مشکل ما بالا یا پایین بودن نرخ بهره نیست بلکه مشکل ما عدم توازن در این موضوع است.
این فعال بورسی گفت: باید قبول کنیم که اقتصاد ما به سیاست ارتباط دارد و مسائلی مانند جامعه شناسی و فرهنگی ما نیز به سیاست ما ارتباط دارد؛ ما کشوری ایدئولوژیک هستیم و عقیده دارم که تمام کشور‌ها ایدئولوژیک هستند ولی ما ایدئولوژیک زده هستیم.
ابراهیمی با تاکید بر آنکه "سهامدار حق دارد" اظهارکرد: در موضوع صندوق دارا فرصت بیشتری برای سهامدار بود که با سود این صندوق را بفروشد اما؛ در پالایشی ما حرفی برای گفتن نداریم, فقط کسانی که فردای عرضه سهام را فروختند سود کردند و در پالایشی همیشه سهامدار آن در ضرر بود. وقتی دولت آن را به عنوان یک صندوق و ETF به بازار عرضه می‌دهد و هیچ ضمانت اجرایی برای آن ندارد علنا دارد سهامدار را فریب می‌دهد. در بحث پالایشی دولت سهامدار را فریب داد. هیچ تضمینی برای آن نداشته و حتی پول را به اصل خودش بر نمی‌گرداند. چقدر ما از تورم عقب هستیم. دو سال پیش تورم چقدر بوده و الان چقدر است؟
وی بیان کرد: می‌خواهم بگویم اگر حتی الان پالایش به نقطه اول برگردد و سهامدار خارج شود باز هم ارزش پولش از بین رفته است؛ اهالی بازارسرمایه نمی‌خواهند دولت در بورس دخالت کنند بلکه تاکید دارند وقتی کسی اشتباهی می‌کند باید بعد از آن عذرخواهی کند و آن را جبران کند.
ابراهیمی در ادامه به این موضوع نیز اشاره داشت که سهامدار خرد معتقد است دولت، سهامداران را فریب داد، تصریح کرد: دولت سهوا این کار را انجام داد؛ زمانی که ندانسته اشتباهی انجام شود نباید درصدد جبران آن برآمد؟ اگر دولت در بحث صندوق‌های دولتی دخالت کند آیا نباید جبران اشتباه کند؛ دقیقا این نکته، خط ریزی بین دخالت و جبران اشتباه است.
این کارشناس بازارسرمایه خاطرنشان کرد: یک فرق بین دو موضوع باید قائل شویم، دولت برای جبران اشتباه خود، می‌خواهد در بورس مداخله کند یا آنکه می‌خواهد مداخله‌ای برای سودسازی سهامداران داشته باشد! این دو موضوع کاملا متفاوت است.
وی اضافه کرد: وقتی اشتباهی انجام می‌شود باید آن اشتباه جبران شود؛ دولت از سهامداران پول قرض گرفته و حتی اصل پول را هم برنمی‌گرداند. این به نظرم دخالت نیست و جبران خسارت است و سهامدار حق دارد.
آیا سهامداران می‌توانند مجددا به سرمایه‌گذاری بورس اعتماد کنند؟وی در این خصوص توضیح داد: تا زمانی که سهامدار وارد "بورس" می‌شوند و نتواند به بازار اعتماد کند وضعیت بازارسرمایه همین است؛ از ارزش معاملات نیز می‌توان این موضوع را درک کرد، ارزش معاملات در بهترین حالت ۳ الی ۴ هزار میلیارد تومان بوده و این بازار عمق ندارد و حتی با همین عمق کم باز هم این میزان معاملات نوعی شوخی است.
کارشناس بازارسرمایه نبود آموزش از سوی مسئولان بورسی را هم چندان در این بی‌اعتمادی بی‌تاثیر ندانست و گفت: یکی از بزرگ‌ترین اشتباه‌هایی که به نبود آموزش در بورس بازمی‌گردد و برخی‌ها از این موضوع سوءاستفاده می‌کنند، بحث میانگین کم‌کردن است؛ میانگین کم کردن یک حرکت اشتباه است. در برخی روند‌ها مثل روند‌های اصلاحی کوتاه مدت برای پیشرفت یکسری پیش‌شرط دارد.
وی تاکید کرد: آموزش ما هم اشتباه است؛ هرکسی درباره روانشناسی بازارسرمایه صحبت می‌کند، بر چه مبنایی است! هرکسی مثلا برای سال ۲۰۲۲ و شب یلدا پورتفو اصلاح می‌کند یعنی از این سهم به آن سهم رفتن؟ هرکسی را می‌بینیم منتظر اخبار برجام است و این همان اقتصاد سیاسی است. مثلا فلان نماد‌ها در شروع بازار پیشتاز خواهند بود. از سهامدار خرد تا حقوقی اگر بپرسیم نظر شما درباره رشد بازار چیست، این یعنی اینکه ما یک مرحله را جا انداختیم چراکه فرض اولیه را داریم اشتباه می‌گوییم. تا زمانی که هیچ چیز در این بازار مشخص نیست، بازار رشد نمی‌کند.
وی افزود: تا زمانی که نرخ بهره ثابت نیست و دولت کسری بودجه را به بدترین شرایط از بازارسرمایه تامین می‌کند و در این بین سهامداران همیشه مقصر هستند و اتفاقا بزرگ‌ترهای بازار نیز می‌گوید "مقصر سهامدار خرد است که معامله کردن را بلد نیست"، شاید این حرف درست نباشد؛ همین بزرگ‌ترها و کارشناس‌ها فرق بین پراید و ۲۰۶ را نمی‌دانستند، ولی الان بنز سوار می‌شوند و این را از دزدی در همین بازار به دست آورده‌اند؛ از دزدی از جیب سهامدار این "عساتید" بنز سوار می‌شود. همین آدم حرفی می‌زند که به ضرر بازار می‌شود. همه این‌ها عشق مدیریت دارند و شما کجا جلسه گذاشتید که به سهامدار خرد می‌گویید می‌خواهم از شما دفاع کنم!
هر کارشناس مدعی حمایت از سهامدار است ولی ته‌قلب آن در درگیری بین دیگر کارشناس‌ها دنبال آن هستند که کدام کارشناس زودتر به صندلی برسند! پس دلش برای سهامدار خرد نمی‌سوزد.
ابراهیمی افزود: من به سهامدار خرد می‌گویم صبر نکند. مگر ناف ما را با بازار سرمایه بریدند؟ شما وقتی می‌خواهید پول دربیاورید هر بازاری، بازارسرمایه است؛ وقتی بازارسرمایه برای شما امنیت ندارد به بازار رمزارز‌ها می‌روید. اگر آن بازار هم برای شما امنیت ندارد به بازار دیگر می‌روید. بحث اصلی هم اینجا اشتباه سهامدار خرد است. چند نفر از سهامداران خرد ما استراتژی معاملاتی دارند؟ استراتژی معاملاتی هیچ وقت نمی‌گوید که شما در یک بازار بمان! هیچ وقت نمی‌گوید که در یک بازار صبر کن. اگر این را بگوید این استراتژی اشتباه است اما؛ تمام اهالی بازارسرمایه عادت کرده‌اند و می‌گویند که یک هفته بیشتر نمی‌توانند نقد بمانند و خرید و فروش نکنند.
