صنعت خودرو نیازمند راهکارهای اصلاحی
احسان خاتونی در گفت و گو با بورس نیوز بیان داشت: خودرو سازان در سالهای اخیر جز صنایع سود ده و خوب ما بودند اما تحریم‌ها باعث شده این صنعت به حاشیه رفته و زیان ساز شوند. البته درکنار تحریم‌ها، سوءمدیریت‌ها و قیمت گذاری دستوری ضربه نهایی را بر پیکره این صنعت زده و سبب شده سال به سال با زیان انباشته بیشتر مواجه شود.
وی در ادامه افزود: به طور سنتی بورس ما لیدر محور است و بر شرکت یا صنعتی عنوان لیدری داده و آن تاثیر گذار بر بازار خواهد بود. البته در اکثر مواقع خودروسازان هستند که کالای لیدری بر عهده دارند و دیده شده بسیاری از الگوریتم‌ها در نماد‌های دیگر طوری نوشته شدند که هم پا با نوسانات خودروسازان تغییر می‌کنند. برای پاسخ به درستی یا نادرستی این موضوع باید ارجاء به بورس داشت که دوستدار آن است که صنعت یا شرکتی را لیدر خود بداند و این مسئله از کمبود و عدم اطلاعات و کارایی پایین نشات می‌گیرد. سرمایه گذاران یک صنعت یا شرکت را به عنوان لیدر قرار داده و با نوسانات آن صنعت، معاملات خود را پیش می‌برند و بیش از هرچیز این مسئله به ناکارایی بازارها مرتبط است.
وی در پاسخ به این موضوع که آیا با انتقال خودرویی‌ها به بازار پایه و محدودیت معاملات می‌توان از تاثیر بر بازار سرمایه جلوگیری کرد افزود: حتی در صورتی که خودروسازان را از بورس اخراج کنیم، به هر حال به دلیل ناکارآمدی که قبل‌تر اشاره کردم، بازار دوباره نمادی دیگر را لیدر می‌کند؛ تا به حال کمتر پیش آمده که در رشد‌ها و نزول‌ها بازار بدون لیدر باشد؛ بنابراین اخراج خودروسازان از تابلوی معاملات هم نمی‌تواند این فعالیت بازار را از بین ببرد و ممکن است آثار سو هم داشته باشد.
خاتونی بیان کرد: بحث‌ها در رابطه با راهکاری که منجر به خروج این صنعت از زیان بشود بسیار است اما در سالهای اخیر خودروسازی ما با مشکلات بسیار زیادی رو به رو بوده و به نظر بنده بخش اصلی این مشکلات مرتبط با به تحریم‌ها و خروج همکاران خارجی خودروسازان از جمله پژو و سایر شرکت‌های می‌شود و به این دلیل که صنعت خودرو بسیار مصرف‌کننده ارز می‌باشد، نوسانات ارزی نیز ضربه بسیاری به این صنعت وارد کرده است.
این نیاز به سرمایه در گردش، به سبب نوسانات ارزی باعث شده تا این صنعت به تسهیلات بیشتری نیاز پیدا کند و به تأمین مالی با نرخ‌های بالا روی آورد که به نوعی چالش‌های این صنعت را بیشتر کرده است. بررسی صورت‌های مالی خودروسازان نشان می‌دهد که این صنعت حاشیه سود ناخالص مثبت داشته و اگر تسهیلاتی که ذکر کردیم را از این سود کسر کنیم، این صنعت با نرخ‌های تعیین شده فعلی نیز سودده‌اند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: البته هزینه‌های عمومی اداری و هزینه‌های غیرعملیاتی باعث شده صورت‌های مالی خودروسازان روز به روز قرمز‌تر شود؛ همچنین این صنعت به شدت با نیروی مازاد مواجه بوده و تمام این عوامل سبب شده تا حاشیه سود خالص این صنعت منفی شود و یکی از دلایلی که شورای رقابت اجازه افزایش نرخ به خودروسازان نمی‌دهد همین مورد هزینه‌های اضافی است.
شورای رقابت بر این باور است که اگر خودروسازان وام‌هایی با نرخ سود بالا می‌گیرند و هزینه‌های نامتعارف دارند نباید بر عهده مصرف‌کننده باشد و به همین دلیل اجازه افزایش نرخ را به آنها نمی‌دهند. البته در سالهای اخیر مواد اولیه در این صنعت رشد بسیار زیادی داشته و افزایش نرخ‌ها عموما بسیار ناچیز بوده و جا دارد شورای رقابت به این مسئله عنایت داشته باشد و افزایش نرخ‌های این صنعت را کمی سریعتر و در وقت مقرر انجام دهد.
این قبیل مشکلات در صنعت تایر نیز دیده می‌شود و با قیمت گذاری دستوری که بر این صنایع حاکم است ما شاهد افزایش نرخ‌های به موقع از سوی سازمان حمایت برای این صنعت نبوده‌ایم و اگر افزایش نرخ در این صنعت به موقع داده نشود خاصیت خود را از دست می‌دهد. بنابراین اگر قیمت‌ها آزاد نشود و افزایش نرخ‌های به موقع داشته باشیم می‌توان امید برای رفع مشکلات زیان‌سازی و دیگر مشکلات این صنعت و صنایع دیگر داشت. راهکارهای همچون اوراق گام، کاهش هزینه‌ها و بهبود شرایط سرمایه در گردش نیز می‌تواند این صنعت را نجات دهد.