دولت باید از بازار حمایت کند تا نقدینگی سرازیر شود

احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بورس نیوز، در خصوص شرایط بازار و حمایت نکردن دولت اظهار کرد: فعالان بازار سرمایه علاقه‌مند نیستند نرخ دلار افزایش پیدا کند به این دلیل که افزایشی که در شاخص ناشی از افزایش نرخ دلار اتفاق می‌افتد، بازده اسمی بوده و واقعی نیست.

وی افزود: این یک عملکرد خوب برای شخصی است که در بازار سرمایه فعالیت می‌کند. به‌عنوان‌مثال: شاخص ابتدای سال ۲ میلیون ت و در انتهای سال به سه میلیون برسد و نرخ دلار هم ۵۰ درصد افزایش پیدا کند عملاً شما کار خاصی انجام نداده‌اید منتهی متغیر اصلی افزایش شاخص کل دلار است و افزایش نرخ دلار هم به‌واسطه تورم ایجاد می‌شود. نه‌تن‌ها سهم‌های دلاری افزایش پیدا می‌کند بلکه به‌تدریج سهم‌های ریالی هم به دلیل تورم ایجادشده با افزایش درآمد همراه می‌شوند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: مجموعاً بازار با رشد مواجه می‌شود و یک قاعده کلی وجود دارد که بازار سرمایه عمدتاً افزایش‌های خوب خود را مبتنی بر ایجاد تورم است که بر افزایش نرخ ارز باید تخلیه کند. بازار سرمایه خیلی رشد محور، توسعه محور و بهره‌وری محور نیست. این کل ذات اقتصاد ایران است که وقتی گفته می‌شود رشد تولید، رشد سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی کشور نزدیک به صفر است پس آنچه باقی می‌ماند افزایش نرخ دلاری است که ناشی از افزایش نرخ تورم است. این افزایش منجر به رشد شاخص کل می‌شود و بازار هم به درستی این اتفاق را تشخیص داد اما؛ اینکه چرا شرایط بازار به این شکل است باید به این موضوع بپردازیم زمانی که دلار روند ثبات به خود می‌گیرد یا انتظار کاهش دارد انتظارات تورمی هم کاهش پیدا می‌کند. همچنین زمانی که انتظار تورمی در بازار کاهش پیدا کند باعث می‌شود ورود پول به بازار سرمایه متوقف شود، چون انتظارات تورمی تعدیل می‌شود بنابراین بازار دیگر قدرت گذشته را ندارد و با توجه به اینکه با ورود وجه نقد مواجه نمی‌شویم؛ بنابراین بازار می‌تواند در شرایط تعادل قرار بگیرد.

اشتیاقی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اکثر فعالان بازار سرمایه نوسان گیر هستند و چون این افراد به قصد نگهداری سهام و حضور در مجامع را ندارند؛ بنابراین توجه زیادی به بنیان سهم‌های موجود در بازار نمی‌شود و تمام این موارد دست‌به‌دست هم می‌د‌هند وضعیت بازار به این صورت شکل بگیرد. بازار سرمایه محل سرمایه‌گذاری بلندمدت بوده و با حضور در مجامع و منتفع شدن از سود تقسیمی شما نسبت به بازار‌های موازی در مدت‌زمان ۵ ساله می‌توانید بیشتر بازده کسب کنید. این فرآیند برای عموم مردم ملموس نیست. به عنوان مثال یک‌میلیون ثبت‌نام در خودرو صورت می‌گیرد که این موضوع باعث می‌شود پول جدید به بازار تزریق نشود.

وی درباره تاثیر کاهش نرخ دلار بر سود شرکت‌ها بیان کرد: با فرض هرگونه توافق که منجر به کاهش قیمت دلار شود اثر منفی در سودآوری شرکت‌ها به وجود نمی آید. اما بحث‌های مرتبط با کاهش انتظارات تورمی منجر به عدم ورود پول جدید به بازار می‌شود که بازار را در روند منفی قرار می‌دهد. زمانی که ترس سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه کاهش پیدا کند انتظارات تورمی مطرح می‌شود که تایثرگذار است. بازار‌هایی که باید از کاهش دلار بترسند بازار‌های موازی هستند. بازار سرمایه اتفاقاً با گشایش‌هایی که در تجارت انجام می‌شود، سهام ریالی مثل بانک‌ها می‌توانند عملکرد بهتری نسبت به فضای باز سیاسی ناشی از توافق داشته باشند؛ بنابراین کلیت بازار سرمایه نمی‌تواند به این شکل باشد که چون دلار کاهش می یابد به دنبال آن سهام هم کاهش پیدا کند. فقط کاهش انتظار تورمی باعث می‌شود که نقدینگی به سمت بازار نیاید و حجم معاملات روند کاهشی پیدا کند. این عوامل بر کاهش روند بازار تأثیر می‌گذارد.

اشتیاقی ادامه داد: متأسفانه بازار سرمایه مورد بی‌مهری قرارگرفته و آن چیزی که مهم است، متغیر‌های کلان اقتصاد ایران در بحث‌های مرتبط باقیمت گذاری دستوری است.

اگر بانک مرکزی اعلام کند دیگر دخالتی صورت نمی‌گیرد حداقل در روند‌های کاهشی که انتظار تورمی کاهش می‌یابد و ورود پول نخواهیم داشت و باعث می‌شود که بازار ریزش پیدا کند حال اگر معکوس این جریان رخ دهد و دلار روند افزایشی گرفت آیا بورس پتانسیل رشد دارد؟ اجازه می‌دهند صادرکنندگان دارندگان دلار صادراتی که در بورس حاضر هستند دلارهایشان را بر اساس رقابت بدهند؟ الآن مشکل این است، ولی اگر اعلام کنند که این شرایط وجود دارد بازار اعتماد می‌کند و از بازار‌های موازی عقب نمی‌ماند و این عوامل مهم هستند برای بازار که دخالت‌ها در بازار حداقل برسد تا بازار بر اساس سازوکار عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری شود و اگر این موضوع اعلام شود بهترین خبر برای بازار سرمایه است. بازار می‌تواند جایگاه خودش را پیدا کند و پول هم قطعاً متوجه این بازار می‌شود و به این شکل بازار می‌تواند جایگاه خودش رو در اقتصاد ایران باز کند***

به نظر می‌رسد دلیل اصلی ریزش بازار متوقف شدن ورود پول به بازار بوده و با توجه به اینکه دلایل صعودی برای بازار وجود ندارد و خبری هم که بتواند روند بازار رو صعودی کند وجود ندارد، نیز به این دلیل که عموم سرمایه‌گذاران نوسان گیر‌ هستند بازار را به سمت منفی هدایت می‌کنند تا بتوانند در نقاط پایین‌تر، رو به بالا نوسان بگیرند دلیل خاصی برای ریزش بازار وجود ندارد. با توجه به گزارش‌های خوبی که منتشر می‌شود مخصوص گزارش‌های اردیبهشت‌ماه بازار از لحاظ سودآوری مشکل خاصی ندارد.

به اعتقاد من نمی توان کاهشی برای دلار متصور بود و بانک مرکزی از ابزار‌های خود استفاده می‌کند، ولی گشایشی رخ نمی‌دهد. از اواخر خردادماه فشار رو به بالا روی دلار نیمایی صورت می‌گیرد و می‌تواند در محدوده قیمتی ۴۲-۴۳ هزار تومان برسد. با توجه به شرایط بازار یک روند برگشتی رو بالا خواهد زد.