دعوا‌های نهادی بهترین بهانه برای ریزش
بازار به نکات مثبت چندان اهمیت نمی‌دهد و به کوچک‌ترین اتفاق منفی وزن زیادی می‌دهد. این موضوع هم ناشی از بی‌اعتمادی و پدیده وارونگی افکار عمومی نسبت به بازار سرمایه بوده یعنی اعتمادسازی در بازار از بین رفته است.
هابیل خاوری، کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: بازار به نکات مثبت چندان اهمیت نمی‌دهد و به کوچک‌ترین اتفاق منفی وزن زیادی می‌دهد. این موضوع هم ناشی از بی‌اعتمادی و پدیده وارونگی افکار عمومی نسبت به بازار سرمایه بوده یعنی اعتمادسازی در بازار از بین رفته است. دراین‌بین برای پدیده وارونگی افکار عمومی هم، در زیرساخت مدیریتی سازمان بورس اوراق بهادار هیچ تدبیری و برنامه‌ریزی انجام‌نشده است. در بورس کشور یک روز بیشترین خروج پول حقیقی را شاهد بودیم که در نوع خود از سال ۹۹ تابه‌حال میزان ۲ همت خروج پول را تجربه نکرده بودیم که این هم ناشی از اتفاقات بد شب گذشته همان روز بود.
وی افزود: از منظر تکنیکالی با ساده‌ترین شیوه‌ها به‌سادگی می‌توان، پی به واگرایی مثبت بورس در اواسط هفته گذشته برد درصورتی‌که نوسانگر‌ها فضای بازار را منفی نشان می‌دادند. از طرفی چشم تمام فعالین (قدیمی، تازه‌وارد، خرد و کلان) به نرخ دلار دوخته‌شده است و این موضوع بسیار برای بازار نقطه منفی است. شاخص کل بورس میانگین موزون یک سری معاملات است یعنی ایجاد کانکشن بین دلار و آن منطقی به نظر نمی‌رسد البته بی‌ارتباط باهم نیستند، ولی نمی‌توان به همین سادگی مدعی شد که با افزایش نرخ دلار بازار سرمایه هم رشد کند. باید گفت ازلحاظ آماری با تأخیر زمانی ۶ ماهه نرخ ارز بر بازار سرمایه تأثیر می‌گذارد بنابراین بر تابلوی معاملات نباید انتظار این تأثیر را داشت.
خاوری در همین راستا تبیین کرد: البته در بورس این باور جاافتاده که با ۲۰۰ تومان افزایش در قیمت دلار بازار سرمایه هم باید سراسر صف خرید باشد که باور غلطی است. این باور غلط از ربط دادن نرخ لحظه‌ای دلار به تابلوی معاملات نشاءت می‌گیرد که اثر آن در درازمدت نمایان می‌شود، چراکه نرخ ارز در صورت‌های مالی نمود پیدا می‌کند که معمولاً سالانه و ۶ ماهه منتشر می‌شوند. اتفاقی که در روز‌های منفی بازار رخ داد مقداری کش مکش میان شورای رقابت و گروه خودروساز بود؛ اقدامات شورای رقابت با سازمان بورس هم تأثیرات منفی خود را داشتند به‌طوری‌که بازار به دنبال بهانه برای ریزش بود و از این موضوع به‌خوبی استفاده کرد.
وی ادامه داد: البته که شورای رقابت در جایگاه تصمیم‌گیرنده نیست و تنها اظهارنظر کرده، اما همین اظهارنظر سهامداران را متحمل زیان زیادی کرده، باید گفت ایراد اصلی به سازمان بورس وارد می‌شود چراکه تنها با یک مصاحبه جزیی از این موضوع گذر کرده است. دراین‌بین به نظر نمی‌رسد جلسه مشترک میان شورای رقابت و سازمان بورس و حتی بیانیه بعضی از فعالین بورسی نتیجه‌ای داشته باشد.
این فعال بازار سرمایه با انتقاد به ارکان سازمان بورس بیان کرد: اگر نامه‌ای از هر اورگانی درباره بازار سرمایه منتشر شود، حتی شورای رقابت هم‌صحبتی را عنوان کند بخش حقوقی سازمان باید مدعی شود، این وظیفه رئیس سازمان نیست. در این صورت وجه اجتماعی بورس خدشه‌دار می‌شود، اینکه اقدام رئیس سازمان بورس بی‌نتیجه بماند پدیده وارونگی افکار عمومی را تشدید می‌کند. دراین‌بین با مشکل دیگری همچون چند مرجعی برای نرخ‌گذاری خودرو هم مواجه هستیم که آن‌هم از ذینفع بودن در اورگان به وجود می‌آید. اگر منافع یکسان باشد و تضاد منافع رخ ندهد معضلات خودرو به‌سادگی مرتفع می‌شود. بازیچه تصمیماتی ازاین‌دست بورس کالاست، اگر تصمیم بر عرضه خودرو باشد، باید سازوکار آن ابلاغ و قوانین هم با توجه به همکاران سازمان بورس در این زمینه برای خودروساز تبیین و ابلاغ شود. اگر از ابتدا بدون آزمون خطا موضوع عرضه خودرو در بورس بیان می‌شد مشکلاتی این‌چنین رخ نمی‌داد.
خاوری در پایان به بورس نیوز گفت: مشکلات به وجود آمد تضاد منافع است چرا افرادی در مجلس مخالف عرضه خودرو در بورس هستند همچنین بعضی از دلالان بزرگ هم مخالفان این امر هستند. دلالان بی‌شک در روند تصمیمات بعضی از نمایندگان هم تأثیرگذارند با پول می‌توان تصمیمات نماینده مجلس را هم خرید. به نظر می‌رسد مخالفین باعرضه خودرو در بورس نگران سود خود هستند و هجمه‌های این موضوع به بورس کالا وارد می‌شود، یعنی خودروساز تا حدودی از هجمه‌ها مصون است. بورس کالا زمانی که در فشار باشد تأثیرات آن در معاملات اوراق بهادار مشهود می‌شود نمونه آن را هم در معاملات روز‌های گذشته گروه خودرو دیدیم. باید گفت موج نزولی بازار تا قبل از انتهای بهمن به همین شکل خواهد بود برای روز‌های پایانی بهمن می‌تواند بازدهی خوبی و رؤیایی را نصیب سهامداران کند.