راهبند ماده ۱۴۱ قانون تجارت بر سر راه راهآهن
شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران یکی از شرکتهای دولتی بود که صورت مالی آن برای عموم منتشر شد، ماهیت این شرکت ریلی تأمین امر حملونقل کشور اعم از بار و مسافر از طریق راهآهن و انجام معاملات و تحقیقات و مطالعات، فعالیت در زمینه حملونقل و امور مربوط به ایجاد، تجهیز، توسعه، نگهداری خطوط و تأسیسات راهآهن کشور است و بهرهبرداری از آنها و مطالعه در خصوص فراهم کردن امکانات آموزشی لازم جهت تأمین کارکنان متخصص موردنیاز است.
مطابق با ماده ۱۴۱ قانون تجارت اگر بر اثر زیانهای وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیئت مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوقالعاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود. به بیان سادهتر اگر نیمی از داراییهای یک شرکت از بین برود، نشانگر مواجهه شرکت با مشکلات جدی مالی است. در حقیقت این قانون اعضای هیئت مدیره را موظف میکند که چارهای برای این موضوع بیندیشند.
شرکت راهآهن جمهوری اسلامی در صورت مالی که ارائه کرد میزان سرمایه خود را طی این دوره برابر با ۱۲۰,۵۷۸ میلیارد ریال ارائه کرد، با این توجه که زیان انباشته به ثبت رسیده توسط این شرکت حمل و نقل ریلی بالغبر ۷۱,۱۶۰ میلیارد ریال بود که بیش از نصف میزان سرمایه اعلام شده است.
شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران در صورت مالی گزارششده طی دوره منتهی به پایان اسفندماه ۱۳۹۹ درآمدی که از خود بر جای گذاشت برابر با ۴۳,۱۳۴ میلیارد ریال بود، این شرکت حملونقل طی این دوره مالی به زیان عملیاتی ۵,۰۰۸ میلیارد ریالی دستیافت که عمدتاً این مبلغ بر اثر هزینهها (حقوق و دستمزد و مزایا، خدمات قراردادی) بهدستآمده است.
با توجه به این زیان عملیاتی که شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران از خود بر جای گذاشت انتظار میرفت که همانند سنوات گذشته به زیان خالص دست یابد اما؛ سایر درآمدهای این شرکت حملونقل ریلی به داد رسید تا این روند زیاندهی پایان پذیرد.
بر اساس این گزارش، دریافتنیهایی که شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران طی سال مالی منتهی به پایان اسفندماه ۱۳۹۹ از سوی سایر مشتریان به ثبت رسانده برابر با مبلغ ۲۷,۷۲۵ میلیارد ریال بود که از این مبلغ عمدهترین دریافتنی از سوی مشتریان مربوط به شرکت حملونقل ریلی رجاء است.
مبلغی که شرکت حملونقل ریلی رجاء باید به راهآهن جمهوری اسلامی ایران پرداخت کند برابر با بالغبر ۷,۱۵۹ میلیارد ریال است که بخش زیادی از این مبلغ به سنوات گذشته است، این مانده طلب مربوط به استفاده از خطوط ریلی، امکانات مربوط به ایستگاهها، اماکن و کارگاههای عملیاتی است، همچنین درآمد شناساییشده از تعداد ۲۰ ست ترنست که از سال ۱۳۸۸ جهت بهرهبرداری در اختیار شرکت قرارگرفته در حسابها به عمل نیامده است.
تعداد ۲۱ ست قطار ۴ واگنه اتوبوس ریلی تحویلی که از محل افزایش ظرفیت حمل مسافر از وزارت راه و شهرسازی در سنوات گذشته مورد بهرهبرداری قرار گرفته بود، در دفاتر شرکت به ثبت نرسیده و بر همین اساس استهلاکی محاسبه نگردیده و حساب پیشپرداختهای سرمایهای به دلیل عدم ثبت داراییهای ایجادی تعدیل نشده است.