زنجیری بر پای بورس

اوایل هفته بود که رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار چراغ سبز تغییر دامنه نوسان معاملات را نشان داد. حالا کانون کارگزاران پیشنهاد داده دامنه نوسان بورس و فرابورس به مثبت ۱۵ الی منفی ۱۵ درصد برسد و دامنه نوسان تابلوی زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه به ترتیب مثبت و منفی ۹ درصد، ۶ درصد و ۳ درصد برسد.

علیرضا قدرتی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس‌نیوز در خصوص تاثیر تغییر دامنه نوسان بر معاملات بازار سرمایه بیان کرد: در مورد دامنه نوسان بازار سرمایه، اکثر کارشناسان این بازار بر این عقیده هستند که وجود دامنه نوسان همچون زنجیری است که بر دست و پای بازار سرمایه بسته‌ایم. به هر حال در بازار سرمایه قیمت ها باید بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شوند و هر عاملی که مانعی بر سر راه کشف قیمت واقعی در این بازار باشد، باید از سر راه بازار سرمایه برداشته شود.

وی ادامه داد: وجود دامنه نوسان از مدت‌ها قبل مورد انتقاد کارشناسان بازار سرمایه بوده و اگرچه روسای قبلی سازمان بورس و اوراق بهادار و برخی دیگر از مدیران و متولیان این بازار در سالهای گذشته همواره در بدو فعالیت‌شان در این بازار، وعده حذف دامنه نوسان و حجم مبنا را داده اند؛ اما تاکنون این طرح به مرحله اجرا نرسیده است. سال گذشته هم با دستکاری دامنه نوسان نه‌تنها به حذف دامنه نوسان کمک نشد، بلکه با اعمال محدودیت های بیشتر، بازار سرمایه را منفی تر کردند تا در نهایت دامنه نوسان با تصمیم شورای عالی بورس به حالت قبل بازگشت.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: البته در مورد حذف دامنه نوسان باید تصمیمات به‌صورت کارشناسی شده اتخاذ شود تا اگر تصمیمی اتخاذ شد، تصمیم به نفع بازار بزرگ باشد و بعد از آن دوباره شاهد تغییر سیاست و لغو این تصمیم نباشیم.

قدرتی در پاسخ به این سوال که آیا زمان مناسبی برای حذف دامنه نوسان هست یا نه اظهار کرد: به هر حال در هر شرایطی می‌توان این بهانه را مطرح کرد که زمان مناسبی برای حذف دامنه نوسان نیست. در چند سال گذشته در مثبت های بازار به نوعی بهانه تراشی کرده‌ایم و در روزهای منفی هم دغدغه های مان مانع اجرای این طرح شده است. اما معتقدم موضوع اصلاح دامنه نوسان بازار سرمایه امری است که باید صورت پذیرد و برگشت پذیری از این تصمیم بعد از اجرا، اصلاً به نفع بازار نخواهد بود.

وی اظهارکرد: البته به نظر می‌رسد اجرای ناگهانی این طرح موجب سردرگمی فعالان بازار سرمایه می گردد؛ ولی پیشنهاد می کنم متولیان بازار سرمایه با مشورت و نظرسنجی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه مزایا و معایب اجرای این طرح را به خوبی بررسی کنند و بعد از آن این طرح را به صورت آزمایشی در چند نماد پیاده سازی کرده و سپس به کل بازار تعمیم دهند.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: راه‌اندازی "بازار برتر" پیشنهادی بوده که از سال ها قبل مطرح بوده و معتقدم در شرایط فعلی هم در مورد موضوع حذف دامنه نوسان می توان از آن بهره گرفت و با حذف دامنه نوسان در برخی سهم های بزرگ بازار، آثار مثبت و منفی این طرح ارزیابی و کارشناسی شده و بعد از آن این طرح را به کل بازار سرمایه تعمیم داد. سهم هایی که می توان مرحله آزمایشی حذف دامنه نوسان معاملات را در مورد آنها انجام داد، باید دارای ویژگی‌های ازجمله گزارش‌دهی مناسب و شفاف و به موقع؛ وجود بازارگردان قدرتمند؛ شناوری مناسب و یا وجود برخی آپشن ها برای مدیریت و کنترل قیمت سهم باشند.

قدرت ادامه داد: با توجه به آنکه به ایام پایانی سال نزدیک می شویم و هنوز موضوع بودجه و نیز مذاکرات تعیین تکلیف نشده، شاید اجرای طرح حذف دامنه نوسان در کل نمادهای بازار تا قبل از پایان سال جاری به صلاح بازار نباشد، اما قطعاً می‌توان این طرح را به صورت پایلوت در چند نماد به مرحله اجرا درآورد.

این کارشناس بازار سرمایه در پیش بینی وضعیت بازار سرمایه با فرض عدم بروز اتفاقات مهمی در این بازار از جمله توافق یا حذف دامنه نوسان گفت: قطعاً به لحاظ تحلیلی بازار سرمایه ما پتانسیل رشد دارد. مهم‌ترین مولفه‌های تحلیلی و بنیادی بازارسرمایه، وضعیت تولید و فروش شرکت‌هاست و مهم‌ترین فاکتور تاثیرگذار بر وضعیت تولید و فروش و درآمدزایی شرکت ها، نرخ ارز است که برآورد می‌شود تا پایان سال نرخ ارز نوسان جدی نداشته باشد.

قدرتی در پایان خاطرنشان کرد: شرکت‌های بازار سرمایه به لحاظ وضعیت تولید و فروش اوضاع مناسبی داشته و پتانسیل رشد دارند. مشکل بازار سرمایه در حال حاضر بی اعتمادی و فرار نقدینگی از این بازار است. بسیاری از سهامدارانی که در ۳ سال گذشته اقدام به ورود به این بازار کرده بودند، با سقوط بازار سرمایه از این بازار کوچ کرده اند و شاید بازگرداندن آنها به بازار سرمایه در کوتاه مدت امکان پذیر نباشد. ولی در صورت تعیین تکلیف نتیجه مذاکرات و نیز شفاف شدن وضعیت بودجه و نرخ ارز در کشورمان، با توجه به اوضاع تولید و فروش شرکت ها می توان خوشبین بود که انگیزه ای در سرمایه‌گذاران ایجاد شود تا مجدداً به سمت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه هدایت شوند.