افت حاشیه سود، تمام دغدغه "پتروشیمی" نیست!
نگرانی در مورد بودجه ۱۴۰۱ فعالان بازار سرمایه و بالاخص سهامداران صنعت پتروشیمی را تحت تاثیر قرار داده است!
مصطفی محبی مجد کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با بورس نیوز در این خصوص بیان کرد: پتروشیمی‌های فعال در کشور به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ پتروشیمی‌هایی که خوراک گازی مصرف می‌کنند و پتروشیمی‌هایی که خوراک آن‌ها مایع است و از جمله پتروشیمی‌هایی که خوراک مایع مصرف می‌کنند می‌توان به پتروشیمی شازند اراک اشاره کرد که نفت و خوراک نفت مصرف می‌کند و انواع گرید‌های پلی اتیلن را تولید می‌کند.
وی ادامه داد: شرکت پتروشیمی امیرکبیر نیز از جمله پتروشیمی‌هایی بوده که ترکیبی از مایع و گاز مصرف می‌کند و شرکت‌های که مصرف خوراک گازی دارند نیز شرکت‌هایی هستند که عموماً گاز اتان را از پتروشیمی ماهشهر یا پارس جنوبی دریافت کرده و آن را به انواع مختلفی از محصولات از جمله آمونیاک تبدیل می‌کند.
محبی مجد افزود: آمونیاک نیز به اوره تبدیل شده و در نهایت می‌تواند به کریستال ملامین تبدیل گردد. گروه دوم پتروشیمی‌هایی که خوراک گازی دارند متانولی‌ها هستند. پتروشیمی‌های زاگرس فناوران و خارک از جمله متانولی‌ها هستند. البته پتروشیمی شیراز نیز اگرچه جزو گروه اوره ساز‌ها محسوب می‌شود، اما مقدار اندکی متانول تولید می‌کند.
این کارشناس بازارسرمایه اضافه کرد: دسته سوم نیز آروماتیک هستند از جمله پتروشیمی اصفهان که فرایند مولکولی دارند و انواع فرایند‌های زایلن و پارازایلن و... تولید می‌کنند. شرکت‌های جم و جم‌پیلن، الفین ساز هستند و پتروشیمی غدیر و آبادان هم PVC تولید می‌کنند.
وی افزود: به خاطر داشته باشید که سال گذشته نرخ خوراک پتروشیمی‌ها از ۳ سنت به ۱۵ سنت رسید و این شرکتها در سال ۹۹ بابت بهای تمام شده هر متر مکعب گاز ۶ الی ۹ سنت پرداخت می‌کردند و برای مثال صورت‌های مالی شرکت پتروشیمی پردیس نشان می‌دهد این شرکت در سه ماهه اول ۱۴۰۰ بابت هر متر مکعب گاز حدود ۲۳۰۰ تومان پرداخت کرده است.
محبی مجد با اشاره به اینکه این شرکت سالانه حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب گاز مصرف می‌کند، افزود: طبق آنچه در لایحه بودجه ۱۴۰۱ صحبت آن است نرخ خوراک گازی این شرکت قرار است به حدود ۳۵ سنت یعنی ۶۴۷ هزار تومان برسد و این عدد تاثیر به اهمیتی بر کاهش حاشیه سود شرکت‌های پتروشیمی دارند برای مثال شرکت پتروشیمی پردیس با اوره ۴۴۵ دلاری در آذر ماه امسال گاز ۳۲ سنتی مصرف کرده است و حاشیه سود این شرکت در همین مدت به شدت کاهش پیدا کرده یا شرکت پتروشیمی زاگرس که جزو تولیدکنندگان متانول محسوب شود و سایر متانولی ها، به شدت تحت تاثیر افزایش نرخ خوراک گازی قرار گرفتند و اگر قرار باشد نرخ گاز همینطور بالا باشد، احتمالا بعضی از شرکت‌های پتروشیمی زیان‌ده خواهند شد.
این فعال بازارسرمایه تصریح کرد: حالا در چنین شرایطی خبر رسیده که مصوبات مالیاتی کمیسیون تلفیق مالیات بر محصولات برخی پتروشیمی و پالایشی از جمله اوره متانول و برخی از الفین ها، مشمول مالیات صادرات قرار می‌گیرند! اگر قرار باشد با افزایش نرخ خوراک گازی حاشیه سود شرکت‌های پتروشیمی به شدت افت کند و از آن طرف هم ۲۵ درصد سود صادرات به عنوان مالیات پرداخت گردد، عملاً پتروشیمی‌ها از تولید و عملیات خود سودی نخواهند کرد و سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی هیچ جذابیتی نخواهد داشت.
وی گفت: در کنار این شرایط منفی این را هم در نظر داشته باشیم که نرخ فروش صادراتی پتروشیمی‌ها نسبت به قیمت‌های جهانی خیلی پایین‌تر است!
محبی مجد مجلس ضمن تاکید بر تبعات سخت گیری زیاد و مانع تراشی بر سر سودآوری صنعت پتروشیمی برای کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در این حوزه اظهار کرد: اگرچه شرکت‌های پتروشیمی اوره ساز در سالیان گذشته خوراک ارزان قیمت دریافت کرده‌اند، اما در مقابل محصول خود را هم ارزان‌تر از قیمت واقعی به فروش رسانده اند.
وی با اشاره به اینکه برخی پترویی‌ها فقط داخلی فروشی دارند، اذعان کرد: پتروشیمی‌های شیراز، کرمانشاه و خراسان، بخش عمده محصول خود را در بازار داخل به فروش رسانده و خریدار این محصول جهاد کشاورزی است که اوره یارانه‌ای به کشاورزان می‌دهد.
این کارشناس بازارسرمایه ادامه داد: یعنی اینطور نبوده که به این شرکتها رانت داده باشیم؛ چراکه در ازای تخصیص خوراک ارزان قیمت به این شرکتها، محصول آن‌ها را هم با قیمت ارزان خریداری کرده‌ایم! به سبب تحریم‌ها و ... محصول صادراتی این شرکتها نیز با قیمتی ارزان‌تر از قیمت بازار‌های جهانی صادر شده است.
این فعال بورس خاطرنشان کرد: با افزایش نرخ خوراک گازی و وضع مالیات بر صادرات محصولات پتروشیمی، حاشیه سود این شرکتها کاهش خواهد یافت و در بلندمدت باعث عدم جذابیت سرمایه‌گذاری در حوزه پتروشیمی خواهد شد. این وضعیت در بلند مدت موجب مستهلک شدن پتروشیمی‌های فعلی شده و همانطور که صنعت نیروگاهی ما به سبب عدم جذابیت سرمایه گذاری در این حوزه، امروز چالش ساز شده؛ ممکن است پتروشیمی‌ها هم دچار مشکلاتی شوند و چند سال دیگر مجبور به صادرات خوراک خام و واردات محصولات پتروشیمی شویم!
محبی مجد گفت: امیدوارم سیاستگذاران ما در زمان برنامه ریزی برای تعیین نرخ خوراک و مالیات و... در مورد صنعت پتروشیمی یا هر صنعت دیگری، این موارد را هم در نظر داشته باشند تا در سالیان آینده، تبعات سیاست‌گذاری‌های نادرست امروز را متحمل نشویم.
