شرح 3 الگوی مثلث در بورس (همراه استراتژی معاملات)

الگوی مثلث به طور کلی سه نوع دارد و یک الگوی نموداری متداول در تحلیل تکنیکال است که معامله‌گران باید به آن آگاه باشند.

در بین الگوهای قیمتی، الگوهای مثلث به چند دلیل حائز اهمیت هستند.

مثلث‌ها کاهش نوسانات را در طول زمان نشان می‌دهند که در نهایت ممکن است دوباره افزایش یابد.این مسئله، بینشی تحلیلی در مورد شرایط فعلی قیمت ارائه می‌کند و همچنین اینکه چه نوع شرایطی ممکن است در آینده پیش آید.

الگوی مثلث (هم به هنگام شکل‌گیری و هم هنگامی که کامل می‌شود) می‌تواند نمایانگر فرصت‌های معاملاتی باشد.

1. مثلث متقارن

یک مثلث متقارن هنگامی اتفاق می‌افتد که حرکات صعودی و نزولی قیمت دارایی، در طول زمان به ناحیه‌ای کوچکتر و کوچکتر محدود می‌شود.

در این الگو، حرکت به سمت بالا و پایین محدودتر از سابق است و این حرکت نسبت به آخرین حرکت رو به بالا و پایین زیاد نیست.

به عبارت دیگر، در این الگو، نوسانات رو به بالا در نقطه‌ای پایین‌تر و نوسانات رو به پایین در نقطه‌ای بالاتر شکل می‌گیرد.

وصل کردن سقف نوسان‌های بالا با خط روند و کف نوسان‌های پایین با خط روند باعث ایجاد یک مثلث متقارن می‌شود جایی که دو خط روند به سمت یکدیگر حرکت می‌کنند.

هنگامی که بتوان سقف دو نوسان بالا و کف دو نوسان پایین را به وسیله یک خط روند به یکدیگر متصل کرد می‌توان مثلث را رسم کرد.

از آنجا که قیمت در یک الگوی مثلث ممکن است چندین بار به سمت بالا و پایین حرکت کند، معامله‌گران معمولا پیش از ترسیم خطوط روند صبر می‌کنند تا قیمت، سه نوسان بالا و پایین را شکل دهد.

در کاربرد واقعی، اغلب مثلث‌ها را می‌توان با روش‌های اندک متفاوتی رسم کرد. به عنوان مثال، عکس فوق، روش‌های مختلفی را نشان می‌دهد که ممکن است معامله‌گران مختلف یک الگوی مثلث را در این نمودار خاص یک دقیقه‌ای ترسیم کرده باشند.

2. مثلث افزایشی (Ascending triangle)

یک مثلث افزایشی با نوساناتی که در سقف، به یک سطح قیمت مشابه می‌رسند تشکیل می‌شود.

هنگامی که یک خط روند با اتصال سقف نوسانات بالا ترسیم می‌شود، یک خط افقی ایجاد می‌کند. خط روندی که کف نوسان‌های رو به پایین را به هم متصل می‌کند، زاویه‌ای صعودی دارد که باعث ایجاد یک مثلث افزایشی می‌شود.

نوسانات قیمت در حین شکل‌گیری و تکمیل این الگو، به یک ناحیه کوچکتر و کوچکتر محدود می‌شود اما در هر حرکت رو به بالا به یک سطح تقریبا یکسان می‌رسد.

یک مثلث افزایشی را هنگامی می‌توان ترسیم کرد که دو نوسان بالا و دو نوسان پایین با یک خط روند به یکدیگر متصل شوند.

3. مثلث کاهشی (Descending triangle)

یک مثلث کاهشی از نوسانات رو به بالای پایین‌تر و نوسانات رو پایینی که به یک سطح قیمت مشابه می‌رسند تشکیل می‌شود.

هنگامی که یک خط روند در امتداد نوسانات رو به پایین (کف‌ها) مشابه ترسیم شود، یک خط افقی ایجاد می‌کند. خط روندی که نوسانات نزولی بالای مثلث را متصل می‌کند زاویه‌ای به سمت پایین دارد، و باعث ایجاد یک مثلث کاهشی می‌شود.

در این الگو، نوسانات قیمت به یک ناحیه کوچکتر و کوچکتر محدود می‌شود اما در هر حرکت رو به پایین به یک سطح تقریبا یکسان می‌رسد.

یک مثلث کاهشی را می‌توان هنگامی ترسیم کرد که دو نوسان رو به بالا و دو نوسان رو به پایین توسط یک خط روند به یکدیگر متصل شوند.

در واقع، هنگامی که شما بیش از دو نقطه برای اتصال داشته باشید، خط روند ممکن است به طور کامل و بی‌نقص کف‌ها و سقف‌ها را به یکدیگر متصل نکند. نباید انتظار داشت این خط‌ها به شکلی ایده‌آل به هم وصل شوند.

صرفا باید خطوط روندی را ترسیم کنید که به بهترین شکل، مطابق با عملکرد قیمت باشند.

استراتژی شکست (Breakout Strategy)

استراتژی شکسته‌شدن قیمت را می‌توان در انواع مثلث استفاده کرد.

صرف نظر از اینکه مثلث افزایشی، کاهشی یا متقارن باشد، شیوه عمل براساس این استراتژی یکسان است.

به هنگام حرکت قیمت یک دارایی به بالاتر از خط روند بالایی یک مثلث، می‌توان وارد معامله خرید شد است.
هنگامی که قیمت یک دارایی، به زیر خط روند پایینی مثلث نزول کرد باید دست به فروش زد.

از آنجا که هر معامله‌گر ممکن است خطوط روند خود را اندکی متفاوت رسم کند، ممکن است نقاط ورود و خروج به معامله در بین معامله‌گران اندکی متفاوت باشد.

برای تشخیص شکست‌های واقعی و خروج قیمت از مثلث، هنگامی که قیمت در حال خروج از مثلث است، افزایش در حجم معاملات می‌تواند سیگنالی از معتبر بودن شکست باشد.

هدف این استراتژی، به دست آوردن سود به هنگام خروج و دور شدن قیمت از مثلث است.

اگر قیمت به پایین‌تر از حمایت مثلث (خط روند پایین‌تر) بشکند، آنگاه معامله‌گر یک معامله فروش (Short کردن) با حد ضرری که بالای نوسان بالای اخیر، یا بالای مقاومت مثلث (خط روند بالاتر) قرار داده شده، آغاز می‌کند (در بورس تهران هنوز امکان Short کردن وجودن ندارد).

اگر قیمت بالاتر از مقاومت مثلث (خط روند بالاتر) شکسته شود، آنگاه معامله‌گر وارد معامله خرید می‌شود و حدضرر را کمی پایین‌تر از کف قیمت اخیر قرار می‌دهد.

برای خروج موفقیت‌آمیز از معاملات سودآور، برای معاملات خود حدسود تعیین کنید.

می‌توان حدسود را روی قیمتی است که معادل کل ارتفاع الگوی مثلث باشد. به عنوان مثال، اگر مثلث در قسمت قطور خود (ضلع چپ) 50 تومان ارتفاع داشت، آنگاه هدف سود را باید 50 تومان بالاتر از نقطه شکست قرار دهید.

حدسود، ساده‌ترین رویکرد برای خروج از یک معامله سودآور است. درنهایت، قیمت یا به حدضرر یا به حدسود خواهد رسید.

مشکل اینجاست که گاهی معامله ممکن است سود خوبی نشان بدهد اما به حدسود نرسد. برای این شرایط و برای جلوگیری از سوخت شدن سودها، معامله گران باید معیارهای بیشتری به استراتژی خروج از معاملات اضافه کنند. مثلا تعیین کنند که اگر قیمت، روندی خلاف پوزیشن اتخاذ شده آغاز کرد از معامله خارج شوند.

استراتژی پیش‌بینی

شکل پیشرفته‌تر این استراتژی، پیش‌بینی تشکیل مثلث و مسیر نهایی شکست قیمت است.

با فرض پیش‌بینی تشکیل الگوی مثلث و پیش‌بینی مسیر آینده شکست، معامله‌گران اغلب می‌توانند معاملاتی با سود احتمالی بسیار خوب در مقایسه با میزان ریسک بدست آورند.

فرض کنید یک مثلث شکل می‌گیرد و یک معامله‌گر معتقد است که قیمت درنهایت آن را شکسته و خارج شده به سمت بالا حرکت خواهد کرد.

در این مورد، معامله‌گر میتواند به جای صبر کردن برای شکست، نزدیک به حمایت مثلث خرید کند.

با خرید نزدیک به کف مثلث، معامله‌گر با قیمت بسیار بهتری وارد معامله می‌شود و با تعیین حد ضرر در زیر مثلث، میزان ریسک معامله کم خواهد بود.

اگر قیمت به سمت بالا شکسته شود، همان روش یکسانی که برای هدف‌گذاری شرح داده بودیم را می‌توان به عنوان هدف قیمت تعیین کرد. معامله‌گری که پیش‌دستی می‌کند و قبل از شکست مثلث وارد معامله می‌شود، به خاطر اینکه قیمت ورود به معامله پایین‌تر است، از معامله‌گری که منتظر شکست مثلث است سود بیشتری از بازار می‌گیرد.

برای استفاده از “استراتژی پیش‌بینی” یک مثلث باید حداقل سه بار با حمایت و یا مقاومت برخورد کند، به این علت که در سومین (یا آخرین) برخورد با حمایت یا مقاومت است که معامله‌گر می‌تواند معامله‌ای انجام دهد.

دو نوسان اول تنها برای ترسیم مثلث استفاده می‌شوند. بنابراین، برای ایجاد سطوح بالقوه حمایت و مقاومت، و انجام معامله در یکی از آنها، قیمت باید حداقل سه مرتبه به آن سطح برخورد کند.

اندازه پوزیشن و مدیریت ریسک

همیشه از یک حد ضرر استفاده کنید.

حتی اگر قیمت شروع به حرکت به نفع شما کند، می‌تواند در هر زمانی بازگشت داشته باشد 

داشتن حد ضرر به معنای کنترل ریسک است. اگر دارایی در جهت پیش‌بینی شده پیشرفت نکند، معامله‌گر با کمترین ضرر از معامله خارج می‌شود.

داشتن حد ضرر به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا اندازه ایده‌آل پوزیشن (مبلغی که وارد معامله می‌کند) را انتخاب کند. اندازه پوزیشن تعداد سهام (بازار سهام)، لات‌ها (بازار فارکس)، یا قراردادهایی (بازار معاملات آتی) است که در یک معامله به کار گرفته می‌شود.

برای محاسبه اندازه ایده‌آل پوزیشن، ببینید که تا چه اندازه حاضرید برای یک معامله ریسک کنید.

معامله‌گران حرفه‌ای به طور معمول یک درصد (یا کمتر) از کل موجودی حساب خود را در هر معامله ریسک می‌کنند. یک درصد از حساب خود را محاسبه کنید. به عنوان مثال، اگر کل سرمایه بورسی شما 120 میلیون تومان است، می‌توانید تا 1.2 میلیون در هر معامله ریسک کنید.

پس از آگاهی به این موضوع، تفاوت بین قیمت‌های ورود و حد ضرر خود را در نظر بگیرید.

به عنوان مثال، اگر نقطه ورود شما به یک سهم 1500 تومان و حد ضرر شما 1350 تومان باشد، پس ریسک شما 150 تومان در هر سهم خواهد بود. برای محاسبه تعداد سهامی که می‌توانید در هر معامله داشته باشید، 1.2 میلیون تومان (حداکثر ریسک) را تقسیم بر 150 تومان (ریسک به ازای هر سهم) کنید. به این ترتیب شما می‌توانید اندازه پوزیشن خود را تا 8,000 سهم انتخاب کنید.

این حداکثر مقداری است که شما می‌توانید وارد معامله کنید تا ریسک‌تان در معامله تقریبا معادل یک درصد از موجودی کل حساب‌تان باشد.

اگر سرمایه‌تان رقم بالاییست، مطمئن شوید در سهمی وارد می‌شوید که معاملات آن حجم کافی دارد. اگر اندازه پوزیشن خود را نسبت به بازاری که در آن معامله می‌کنید بیش از اندازه بزرگ بگیرید، در معرض ریسک عدم‌نقدشوندگی قرار می‌گیرید.

شکست‌های کاذب (False breakouts)

شکست‌های کاذب مشکل اصلی هستند که معامله‌گران به هنگام معامله براساس الگوهای مثلث‌ یا هر الگوی قیمتی دیگری با آن مواجه‌ می‌شوند.

یک شکست کاذب هنگامی اتفاق می‌افتد که قیمت بالاتر از مثلث رفته و سیگنال یک شکست را می‌دهد اما سپس در مسیر عکس بازگشت می‌کند و حتی ممکن است از طرف دیگر مثلث بشکند و خارج شود.

شکست‌های کاذب بخشی از معاملات هستند و ممکن است منجر به ضرر در معاملات شوند.

در مواجهه با شکست‌های کاذب نباید دلسرد شوید.

تمام شکست‌ها کاذب نیستند و شکست‌های کاذب در حقیقت می‌توانند به معامله‌گران کمک کنند تا معامله را بر اساس استراتژی پیش‌بینی (که شرح دادیم) انجام دهند.

اگر در یک معامله نیستید و قیمت در مسیری مخالف آنچه انتظار داشتید دچار شکستی کاذب شد، فورا وارد معامله شوید!

به عنوان مثال، فرض کنید مثلثی شکل می‌گیرد و ما بر اساس تحلیل خود از عملکرد قیمت آن محدوده انتظار داریم که قیمت در نهایت به سمت بالای مثلث شکسته شود.

اما این اتفاق نمی‌افتد و قیمت اندکی پایین‌تر از مثلث رفته و سپس به شکلی تهاجمی به سمت مثلث برگردد. در این صورت، می‌توانید یک معامله خرید شوید و حدضرر را دقیقا در زیر کیف اخیر قرار دهید از آنجا که حرکت قیمت به سمت پایین شکست می‌خورد، بسیار محتمل است که قیمت سعی کند از مثلث خارج شده و به بالاتر از آن رشد کند.

سخن آخر در خصوص الگوهای مثلث

الگوی مثلث از الگوهای متداول قیمتی است که در نمودارها به وفور می‌توان یافت.

دانستن نحوه تفسیر و معامله کردن با الگوهای مثلث‌ مهارت خوبی است زیرا آنها رایج هستند اما ممکن است هرروز و در تمام دارایی‌ها اتفاق نیفتند.

معامله‌گران کوتاه‌مدت، اغلب احتیاج به طیف گسترده‌تری از استراتژی‌ها دارند و نه فقط الگوهای مثلث.

مفاهیمی که در این مقاله مورد بحث قرار گرفت را می‌توان برای معامله با سایر الگوهای نموداری نیز به کار گرفت، مانند محدوده‌های رنج، گوه‌ها (wedges) و کانال‌ها.

پیش از اقدام به معامله این الگوها با پول واقعی، تشخیص، ترسیم و معامله با الگوهای مثلث‌ را با معاملات مجازی تمرین کنید. به این ترتیب می‌توانید قبل از اینکه سرمایه خودتان را به ریسک بیندازید، مطمئن شوند که با تحلیل و تشخیص الگوهای مثلث، توانایی کسب سود را دارا هستید.